Tuesday, December 15, 2020

Isyung Panlipunan: Pag-asa ng Teknolohiya


Mula noong bukang-liwayway ng tao, palagi kaming umaasa sa teknolohiya. Mula sa pangunahing mga tool tulad ng mga palakol at sibat, hanggang sa mga modernong nilikha tulad ng mga kotse at computer, ligtas na sabihin na ang techonology ay isang mahalagang bahagi ng buhay ng tao. Ngunit sa kadalas natin ginagamit at umaasa sa teknolohiya, halos wala tayong oras upang huminto at tanungin ang ating sarili, gaano tayo umaasa sa teknolohiya? Sa katunayan, tinanong na ba natin ang ating sarili, paano nakakaapekto ang teknolohiya sa lahat ng bagay sa paligid natin? Hindi namin napagtanto kung gaano kalaki ang nakakaapekto sa teknolohiya sa mundo, mula sa kapaligiran hanggang sa atin na mga tao. Ito ay marahil ang pinakamalaking pakinabang at pinsala na mayroon sa modernong araw.


Gayunpaman kung iniisip mo ito, ang pag-iisip ay napupunta sa ilalim ng aming mga ilong. Alinman dahil hindi natin namamalayan o ayaw nating isiping totoo ito. Nariyan ang teknolohiya at kasama dito ang ating buhay. Ang mga bagay tulad ng mga washing machine, aircon, microwave at katulad nito ay nakikita ang karaniwang paggamit sa ating pang-araw-araw na buhay. Kahit na ang internet ay naging mahalagang bahagi ng ating buhay, may isang sandali na hindi namin ito ginagamit. Ang teknolohiya ay maaasahan, totoo iyan, ngunit sa ilang mga punto ay nagiging masyadong maaasahan ito, sa puntong ito ay nakakasira. Oo, ang online messaging at social media ay isang mahalagang tool sa pagpapahintulot sa amin na kumonekta sa mga tao sa buong mundo ngunit humantong din ito sa mga kapinsalaan sa mga kasanayang panlipunan at mga potensyal na paglabas ng privacy. Sa mga oras na maaari itong humantong sa mga taong gumanap ng kilala bilang cybercrime tulad ng pag-hack, phishin
g, blackmailing, at iba pa alang-alang sa mga paborito tulad ng pera, lihim, o kahit mga ipinagbabawal na pakikipagtagpo. Ang mga bagay tulad ng pahayagan ay hindi gaanong ginagamit bilang mga tao na madalas na dadalhin sa mga site ng balita sa halip para sa pinakabagong impormasyon, na iniiwan ang industriya na nakatuon sa internet.


Ang epekto sa kapaligiran ay hindi rin maaaring ibasura, isinasaalang-alang kung paano ang pag-unlad ng mga machine ng mass production ay humantong sa maraming mga isyu sa kapaligiran. Global Warming, polusyon, pagtaas ng antas ng dagat, pagkawala ng buhay ng hayop, ilan lamang ito sa ilang mga epekto na mayroon ito. Ngunit patuloy kaming umaasa sa mga nasabing machine upang dalhin kami sa unahan dahil ang anumang iba pang pamamaraan ay hindi mabisa, lalo na para sa negosyo. Kahit na isang bagay na ginamit para sa aming sariling kaginhawaan tulad ng isang Air Conditioner ay naglalabas ng CFC o chloroflorocarbons sa himpapawid na maaaring lumikha ng polusyon sa hangin na ibinigay kung gaano karaming mga kabahayan ang may Air Conditioner sa kasalukuyan. Habang ang mga bagay na ito ay may mga gamit sa ating buhay, at ang mga paggamit ay talagang kapaki-pakinabang, hindi dapat balewalain kung gaano kalalim ang nakakaapekto sa atin at sa mundo din. Kahit na may pananaliksik na ginawa sa kung paano mapagaan ang mga nasabing epekto habang magagamit pa rin ang mga machine na ito sa mga paraan tulad ng napapanatiling enerhiya o eco-friendly na teknolohiya, dapat itong linawin na ang pagpapagaan ay magagawa lamang nang labis. Sa halip, bilang mga tao, mas makabubuting makontrol at mabawasan kung gaano kadalas isinasagawa ang teknolohiya sa ating buhay. Ang isang bagay na kasing simple ng pagpunta sa iyong telepono nang mas kaunti, o ang paggamit ng isang aircon na mas kaunti ay maaaring magagawa para sa kalusugan ng isip at pisikal na kalusugan ng isang tao pati na rin ang kapaligiran, at dapat itong ang kurso ng pagkilos na ginagawa nating lahat.

Sanggunian: https://www.thenationalnews.com/lifestyle/our-reliance-on-technology-is-having-an-effect-on-us-all-1.692805

Wednesday, March 4, 2020

Pagsusugal



Ano ba ang makikita mo sa daan dito sa Pilipinas? Para sa akin, makikita ko ng mga tao nga naggawa sa lahat ng mga bisyo sa mundo, makikita ko ng mga tao naglalasing, nagsigarilyo, at marami sa itong tao ay nagsusugal. Ang pagsusugal dito sa Pilipinas ay nagkaroon bago ang mga Kastila ay nagkumuha sa Pilipinas, at mula pa nang napakikita sila sa ito, ito ay maging isang bahagi ng ating kultura. Ginawa tayo sa ito sa lahat ng okasyon, bilang isang fiesta, o isang punerarya, ito ay isang bisyo na hindi mawala. Pero, ano ang epekto sa ito sa bayan ng Pilipinas? Parehas sa ibang mga bisyo, kung gagawin mo ito ng dami, ikaw ay makakakuha ng gumon, at maraming mga bagay na nangyari kapag ikaw ay gumon. Mas madalas kaysa sa hindi, ang taong magsugal ay mga taong nahihirapan dahil sa pagsugal, at marami silang mga problema na hindi lamang sa kanilang kwarta. Itong tao ay ang mga pinakakaraniwan na mag-aabuso ng mga pamilya o mag-harass sa ibang tao para makapagsiya sa kanilang kagustuhan na magsusugal. Hindi rin ito isang bihirang pangyayari at makikita ito sa ating modernong araw.


Kung kayo ay maglalakbay sa kayong barangay, lungsod, o municipalidad sa mga huling oras, mayroong maririnig mo sa mga daanan at kalsada na mga tao nga nagsusugal sa isang laruan, bilang ito ay mga baraha o ito ay mga laruan gaya ng mahjong o basketball, para sa mga taong Pilipino, ang laruan ay mas makapagkasiya kung may kwarta nga nabigyan. Sa mga araw na may mga malaking laruan na makikita sa TV, ang mga Pilipino ay magpapakita sa kanilang tiwala gamit sa kwarta na kanilang pusta. Ang ilang mga bagay ay natural ring dumating sa amin, isang halimbawa ay mga sabung kung may fiesta, o ang pagsali sa mga Monthly o Weekly Bingo. Para sa ilang mga kakaibang kadahilanan, tayong mga Pilipino ay naaakit sa pagkakataon na makagawa ng bilis ng kwarta. Pero dahil sa ito, ang tao sa itong bansa ay nagiging mahirap sa kanilang kwarta at sa kanilang pag-iisip at pagpansin sa ibang tao. Yung mga ama na laging magsusugal ay ang mga tao na walang pakialam sa kanilang pamilya at para nila, mas mahalin nila ng pera at ang pagsugal. Ito ay ang mga tao na nakikipaghirap sa kanilang sarili at sa kanilang pamilya para lamang sa kanilang kasisiyahan kaysa ibang tao.

 Bilang isang miyembro ng kabataan, maiiwasan ko ang isyung panlipunan sa aking sariling maliliit na paraan. Ang isang paraan ay upang matiyak lamang na iwasan ng aking mga kaibigan at pamilya ang bisyo na ito hangga't maaari. Mas mahusay na tiyakin na ang iba ay huminto habang maaga pa kaysa sa huli. Hindi lamang iyon, ngunit kahit na matagal na silang nagsugal, ang paghinto sa kanila ay mas mahusay pa kaysa wala. Ang pagpapakita sa kanila ng mga alternatibo na tulad ng nakakaaliw ay maaaring maging bahagi ng proseso. Ang mga bagay tulad ng palakasan, o libangan ay ang dulo lamang ng iceberg para sa mga bagay na maipakilala ng kabataan sa iba upang maiwasan ang mga bagay na itoAng mga ito ay mga solusyon na mas mahusay na magkakabisa kapag nagdala ka ng mas maraming mga tao sa kadahilanan. Oo, ang mga kabataan tulad ko ay maaaring gumawa ng parehong mga bagay, at mas maraming makakapagsama tayo ng mga tao upang matulungan ang higit na magagawa upang makatulong. Ito ay walang anuman kundi ang aking paniniwala na sama-sama, maaari nating maibsan ang isyu sa lipunan ng pagsusugal na labis na nakakaapekto sa ating lahat.